 |
| Zdjęcie: Aleksy Bondarczuk |
W Kiszyniowie na ścianie jednego z bloków
mieszkalnych w dzielnicy Botanica, na skrzyżowaniu alei Dacia i ulicy Decebal
powstał ogromny portret Lecha Wałęsy. Namalowali go wspólnie malarz Rafał Roskowiński,
autor tego oraz wielu innych murali w Gdańsku i Warszawie, jego uczeń - Wojtek
Woźniak oraz student ASP w Kiszyniowie Albert Şveţ. Oficjalne odsłonięcie
muralu odbyło się 6 lipca 2012 roku.
Mural nosi nazwę „Świat bez
sierpa i młota” i przedstawia portret Lecha Wałęsy oraz walczącą Solidarność w
postaci gigantycznych rąk rozrywających czerwone płótno komunizmu. Polscy
artyści w ten sposób chcą zaprezentować polską markę, nawiązać do przemian, które
nastąpiły pod koniec lat 80., a także promować Street Art.
Artyści przyjechali do
Kiszyniowa na zaproszenie Instytutu Polskiego w Bukareszcie oraz Urzędu miasta
Kiszyniów, natomiast miejsce na realizację projektu wybrał mer stolicy Dorin
Chirtoacă z uwględnieniem wskazówek malarza Rafała Roskowińskiego. Ze względu
na rozmiar i lokalizację, projekt jest dobrze widoczny dla poruszających się
ulicami Dacia i Decebal. Realizacja projektu trwała od 28 czerwca do 6 lipca.
Rafał Roskowiński był
zadowolony z organizacji i życzliwego traktowania przez miejscowych, a także z
otaczającej go architektury. Wyraził nadzieję, że to nie ostatni jego projekt w
tym mieście.
W swoich artykułach i
komentarzach na mołdawskich stronach internetowych mieszkańcy Kiszyniowa i
miłośnicy Street Art wyrażali zdziwienie w odpowiedzi na sformułowania w
polskiej i lokalnej prasie o tym, że miał to być „pierwszy mural w historii
Kiszyniowa” i że „Roskowiński przywiózł do Kiszyniowa Street Art.” Twierdzą, że
w Kiszyniowie jest dużo obrazów ściennych i że Street Art był popularny w
stolicy i przed portretem Lecha Wałęsy. Może to wynikać z rozbieżności w
interpretacji pojęć mural i graffiti, które nie są tożsame. W ogólnej
klasyfikacji pojęć mural i graffiti nie różnią się za bardzo – reprezentują
bowiem obrazy naścienne. Istota różnić dotyczy natomiast techniki malarskiej,
wielkości, czasu powstawania czy legalności dzieła. Graffiti najczęściej
powstają za pomocą farb w aerozolu na ścianach, wagonach, stacjach
podmiejskich, pociągach linii kolejowych – czyli wszędzie tam gdzie malarz
sobie zażyczy. Murale to dzieła wielkoformatowe, realizowane na zamówienie przy
użyciu specjalnych farb po wcześniejszym uzyskaniu zgody właściciela budynku
lub władz, często jako reklama, dekoracja domu czy biura.
Wiele komentarzy wskazywało też
na brak poparcia dla politycznego charakteru muralu Roskowińskiego, niechęć do
mieszania polityki do sztuki ulicy. Poza tym miłośnicy tego nurtu w Kiszyniowie
wyrażali zadowolenie z faktu, że kiszyniowskie władze wreszcie odkryły dla siebie
Street Art i wyrazili nadzieję na to, że w przyszłości będzie o wiele łatwiej
uzyskać pozwolenie na zdobienie ścian stolicy podobnymi malowidłami.
Jutrzenka 7/2012 str. 5
Jutrzenka 7/2012 str. 5
